Γιάννη Βλαχογιάννη Μνήμη
1821: Από το καριοφίλι στην πένα
Βίωμα-Ιστορία-Λογοτεχνία
Δημήτρης Β. Προύσαλης
Επιστημονική και Φιλολογική επιμέλεια, εισαγωγή-σημειώσεις
Η παρούσα συλλογή-μικρή συμβολή στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Παλιγγενεσία- αποτελείται από 73 λογοτεχνικά κείμενα σύντομων διηγημάτων με άξονα τον κόσμο του 1821, κάτω από την επιρροή της «ιστορικής» ηθογραφίας στη διάρκεια τριάντα ετών (1901-1931). Έχουν πρωτοδημοσιευθεί ανεξάρτητα σε εφημερίδες, περιοδικά, αφιερώματα της εποχής αλλά και τρεις αυτόνομες επιλεκτικές εκδόσεις- συλλογές στη διάρκεια είκοσι ετών (1913-1931).Ο συγγραφέας, πολυγραφότατος λογοτέχνης και ακούραστος ιστοριοδίφης αρχείων και ντοκουμέντων, μπολιάζει το προσωπικό βίωμά του από την έκθεσή του σε αφηγήσεις του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντός του, αξιοποιεί τις ιστορικές πηγές με τις οποίες σχετίζεται από τις έρευνές του, τις τρέχουσες δημοσιεύσεις αρθρογραφίας εφημερίδων της εποχής του και φτιάχνει ένα πρωτότυπο υλικό συνύπαρξης που αποτυπώνει με τη λογοτεχνική του γραφή μυθοπλαστικά. Επιχειρεί την ανασύσταση του κόσμου του 21 και των καθημερινών πρωταγωνιστών του, μιλώντας με αναστοχαστική και αναδυόμενη σκωπτική και έμμεσα καταγγελτική διάθεση για το ηρωικό πνεύμα μιας εποχής που στην πάροδο του χρόνου ηθελημένα ξεχνιέται η ουσία του και απαξιώνεται από τους επίγονους κληρονόμους του. Τα κείμενα παραθέτονται με χρονολογική σειρά σε κεντρικά κεφάλαια και υποενότητες παρακολουθώντας εξελικτικά τη ροή των ιστορικών γεγονότων της Επανάστασης, το διάστημα πριν και μετά από αυτή, όπως προκύπτει από το περιεχόμενό τους, τα συμφραζόμενα ή το κεντρικό τους μήνυμα. Η πλούσια γλώσσα-μωσαϊκό του 1821 αποκαλύπτεται από τις νοηματικές επεξηγήσεις στις υποσημειώσεις 400 περίπου ιδιωματικών λέξεων, φράσεων και ειδικών όρων της περιόδου και η συλλογή συμπληρώνεται και εμπλουτίζεται από τη διαφωτιστική παρουσία κατατοπιστικών επικαιροποιημένων σημειώσεων που φωτίζουν το χωροχρονικό και κοινωνικό πλαίσιο του κόσμου κάθε ιστορίας.