ΤΑ ΣΙΝΕΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ 1896-2013
Χορτόζουμο
«Είκοσι Τέσσερις Φορές Κόλλυβα»»
Τουρουρούτ!
Φεβ
Συνεντεύξεις
Συζητώντας για την κακοποίηση στους εκκλησιαστικούς κόλπους | Νέστορας Φανάρας
Συνέντευξη στην Άντα Κουγιά
Το βιβλίο “Κανόνας Ερωτικός” ήρθε στα χέρια μου πολύ πριν απασχολήσει την επικαιρότητα το θέμα της κακοποίησης σε όλες τις εκφάνσεις της. Η ιστορία ξεκινάει ως εξής: ο νεαρός Αλέξανδρος, ορμώμενος από την πίστη και την αγάπη στον Θεό, αποφασίζει να γίνει μοναχός στο Άγιο Όρος μόλις στα 17 του χρόνια. Από την αρχή, έβλεπα κάπου να βρίσκεται ένας κίνδυνος. Ήξερα ότι διαβάζοντας το βιβλίο, δεν θα μπω απλώς σε μια διαδικασία να καταλάβω τη μοναστική ζωή που τόσο απέχει από τον τρόπο ζωής μου. Από την πρώτη λέξη, περίμενα ότι θα ακολουθούσε κάτι πολύ σκληρό. Και έτσι κι έγινε. Όλη η ιστορία του Αλέξανδρου, ή μάλλον του συγγραφέα Νέστορα Φανάρα, είναι ένα ταξίδι μέσα σε μια ιστορία ενός θύτη και ενός θύματος. Μια εξομολόγηση πραγματικών γεγονότων κακοποίησης όλων των ειδών που συνέβησαν πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός μοναστηριού.
Ο Νέστορας Φανάρας έχει γράψει τα γεγονότα με τέτοιο τρόπο (συνειδητά ή ασυνείδητα) που καταλαβαίνεις και απαντάς σε όσα ερωτήματα βγαίνουν στην επιφάνεια αυτήν την στιγμή: Γιατί δεν έφευγε; Πώς λειτουργεί η κακοποίηση; Πώς μπορεί κάποιος να σου γίνει τόσο απαραίτητος ώστε να σε κακοποιεί κι εσύ να αρνείσαι να το δεις;
Η συνέντευξη είναι κατατοπιστική. Αλλά τίποτα δεν συγκρίνεται με το ίδιο το βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λογότυπο. Προμηθευτείτε το. Αληθινά αξίζει.
•Τι ήταν αυτό που σας παρακίνησε να προχωρήσετε στη γραφή και την έκδοση αυτής της εξομολόγησης; Ήταν θάρρος, μια ανάγκη λύτρωσης και μοιράσματος ή μια βοήθεια προς κάποιον που βιώνει παρόμοιες ψυχικές καταστάσεις;
Αρχικά, αναπολώντας τις μνήμες από τη ζωή μου στο άγιο όρος, κάποια στιγμή κατάλαβα πως αυτό που είχα ζήσει ήταν μια εμπειρία πολύ διαφορετική από οτιδήποτε άλλο ήξερα ή ξέρει κανείς και έτσι αποφάσισα να την καταγράψω. Σκέφτηκα πως ήταν μια ιστορία που δεν έπρεπε να χαθεί. Κατάλαβα πως μια μέρα θα μπορούσε κάποιος να μάθει τι είναι ένα μοναστήρι και πως είναι να ζει κανείς εκεί, σε αυτή τη ζωή και με αυτούς τους κανόνες, σε μια τελείως διαφορετική διάσταση απ’ ό,τι γνωρίζουν οι άνθρωποι. Το ότι η καταγραφή της ιστορίας με θεράπευσε τελικά ήταν κάτι που αρχικά δεν το είχα σκεφτεί. Δεν το έκανα για να λυτρωθώ, μα για να κρατήσω τη μνήμη της ζωντανή.
Αυτό που δεν είχα φανταστεί είναι πως τελικά μέσα από την καταγραφή κατανόησα τι είχε συμβεί στη ζωή μου, θεραπεύτηκα από τα τραύματα μου και το πιο παράδοξο, σχεδόν ξέχασα τι είχα ζήσει. Το συναισθηματικό φορτίο έφυγε από πάνω μου, με αποτέλεσμα η – μέχρι πρότινος – τραυματική μου εμπειρία, να γίνει μια ανάμνηση από το παρελθόν, χωρίς πόνο.
Γράφοντας τελικά και κατανοώντας τι ήταν αυτό μέσα από το οποίο πέρασα, συνειδητοποίησα πως αν αυτή η ιστορία ακουστεί μια μέρα, σίγουρα αν εκδιδόταν θα μπορούσε να είναι μια προειδοποίηση για κάποιους. Επιπλέον, η κοινοποίηση της εν κρυπτώ ζωής κάποιων, κάποιων που διατείνονται περί της πνευματικής πραγματικότητας των ανθρώπων, χωρίς να είναι οι ίδιοι πνευματικοί και συνειδητοί. Ναι, σταδιακά επιθύμησα μέσα από την καταγραφή αυτής της ιστορίας να αποκαλύψω το ψέμα, την υποκρισία και το δόλο των ”πνευματικά” ανωτέρων και δήθεν ”Αγίων” που είναι κρυμμένοι μέσα στα ράσα, τα μοναστήρια και τις εκκλησίες.
Εκείνων που αιώνες τώρα πλανούν την ανθρωπότητα μέσα από κάθε είδους στρεβλές διδασκαλίες, οι οποίες μέμφονται την ανθρώπινη φύση και ζωή, επειδή πολύ απλά ”εκείνοι” δεν ξέρουν πως να είναι άνθρωποι, και μέσα στο φόβο που τους κυριαρχεί προσπαθούν να εμποδίσουν και τους υπόλοιπους να είναι άνθρωποι. Ναι, θέλησα να τους εκθέσω με κάθε δυνατό τρόπο, αδιαφορώντας παντελώς για τις συνέπειες.
• Ο τρόπος γραφής είναι χειμαρρώδης, σα να θέλετε να βγει αυτή η ιστορία με μια ανάσα. Ήταν και η διαδικασία της συγγραφής έτσι χειμαρρώδης;
Ο τρόπος γραφής είναι χειμαρρώδης, όχι για κάποιο άλλο λόγο, μα γιατί έγραφα κλαίγοντας και με κομμένη την ανάσα. Ήταν πολύ οδυνηρό να θυμάμαι και να ξαναζώ κάθε γεγονός απ’ αυτά που κάποτε με τσάκισαν και στην προσπάθειά μου να απαλλαγώ από τον πόνο, έγραφα όσο πιο γρήγορα μπορούσα. Το κείμενο αρχικά γράφτηκε στο χέρι. 1700 σελίδες τετραδίου και σαράντα στυλό bic χρειάστηκα γι’ αυτό. Δεν ήξερα πόση ζωή έχει ένα στυλό bic. Το έμαθα όμως παίρνοντας τη ζωή μου πίσω.
• Πώς αισθάνεστε που μοιράζεστε μια ιστορία που σας καθόρισε, με τον κόσμο;
Πολύ χαρούμενος, γιατί καθώς η καταγραφή της με έφερε πίσω στην πραγματικότητα, μπόρεσα τελικά να νιώσω ξανά Άνθρωπος. Και η χαρά μου είναι μεγάλη, γιατί νιώθω πια τους ανθρώπους κοντά μου. Πέρα από αυτό, όλοι μας είχαμε ή έχουμε λίγο πολύ στη ζωή μας έναν Παπά που μας βασάνισε κάποτε, έναν πατέρα, μια μάνα, έναν ιδεολόγο που μας πλάνησε, κάποιον που έπαιξε με τη ζωή μας. Τελικά τα συναισθήματα που βιώνουμε είναι πάνω κάτω τα ίδια. Πόνος, φόβος, θυμός, ενοχή και απαξίωση του εαυτού. Το παράδειγμά μου μπορεί, και θα είναι πιστεύω, ένα σημάδι στο δρόμο, μια προειδοποίηση.
• Το ερώτημα των ημερών (που αφορά στην κακοποίηση) είναι το περιβόητο “Γιατί δεν έφευγες”. Ενώ μέσα στο βιβλίο περιγράφετε σταδιακά τους λόγους, θα θέλατε να μας πείτε πώς λειτούργησε σε εσάς αυτή η κακοποιητική διαδικασία και πέρασαν 5 χρόνια για να φύγετε;
Ήμουν ένα παιδί με πολλή πίστη και αγάπη στον Θεό, μα χωρίς πίστη και αγάπη στον εαυτό μου. Παράλληλα, ήμουν βαθιά ενοχικός για τη σεξουαλικότητά μου και με διαφόρους τρόπους τραυματισμένος και κακοποιημένος από τους γονείς μου, με αποτέλεσμα από πολύ νωρίς να έχω χαθεί μέσα σε ένα βαθύ συναισθηματικό λαβύρινθο φόβου και θυμού. Καθώς βρέθηκα λοιπόν στο μοναστήρι και παρέδωσα τον εαυτό μου σε αυτούς τους ανθρώπους, μέσα από την εξομολόγηση τους γνωστοποίησα κάθε αδύνατό μου σημείο, κάθε σκέψη και κάθε τι που αφορούσε τη ζωή μου. Πίστευα πως είχα να κάνω με Αγίους. Αγνοούσα φυσικά την πραγματικότητα.
Έτσι λοιπόν, ο πνευματικός πολύ έξυπνα και με άπειρο χρόνο στη διάθεσή του χρησιμοποίησε κάθε δυνατό μέσο, έλεγχοντάς με, τιμωρώντας με, καθιστώντας μου σαφές το πόσο είχα πικράνει το Θεό με τις αμαρτίες μου, την κόλαση που με περίμενε, τρομοκρατώντας με, δέρνοντάς με. Με χειριζόταν και εμένα και κάθε ευκαιρία μεθοδικά, μέχρι που κατάφερε να με πείσει πώς για να απαλλαγώ από τη σεξουαλικότητα και τις ορμές, έπρεπε να υφίσταμαι ό,τι σεξουαλικό εκείνος μου επέβαλε στην υπακοή, γιατί έτσι θα νικούσα το Σατανά· ο οποίος με παρακινούσε να αμαρτήσω στο θέλημα, πράγμα που δεν επιτρέπεται για έναν μοναχό.
Η υπακοή σώζει λένε οι μοναχοί, έτσι κι εγώ, καθώς το είχα πιστέψει βρέθηκα να κακοποιούμαι με τρόπο που δεν είχα ποτέ φανταστεί. Και δεν μπορούσα να αντιδράσω. Και όχι μόνο αυτό, μα θύμωνα κιόλας με τον εαυτό μου, γιατί θεωρούσα πως εγώ ήμουν υπεύθυνος για το ότι ο Παπάς αναγκαζόταν να με κακοποιεί για να μου παίρνει τον πειρασμό. Εγώ ο άθλιος και το σώμα μου που δεν νεκρωνόταν με τίποτα. Και αυτό δεν κατάλαβα πως έγινε. Δεν ήρθε μια μέρα σαν γεγονός στη ζωή μου. Αναδύθηκε σταδιακά από κάπου και με κάλυψε ολόκληρο, σα σάβανο. Όταν πια είχα αρχίσει να καταλαβαίνω τι συνέβαινε, βρέθηκα σαν θαμμένος κάτω από ερείπια.
Η παραμονή μου βέβαια εκεί είχε να κάνει με το Θεό, για την αγάπη του οποίου εγκατέλειψα τα πάντα. Έχω ερωτηθεί ξανά γιατί δεν έφευγα από εκεί. Γιατί πίστευα στο Θεό και νόμιζα πως όλα αυτά ήταν οι δοκιμασίες μου. Δεν μπορούσα να αμφισβητήσω τίποτα, γιατί νόμιζα πως έτσι θα αμφισβητούσα το Θεό που αγαπώ κι αυτό πίστευα πως θα ήταν από μέρους μου προδοσία στο Θεό κι έτσι θα τον έχανα και δεν θα είχα τίποτα να του απολογηθώ. Γιατί είχα πειστεί επίσης πως αν φύγω θα πεθάνω, θα σκοτωθώ κάπου.
Ή, η Παναγία θα με έκανε ”αδερφή”, όπως μου έλεγε ο Παπάς, ότι το σπίτι και η οικογένειά μου θα καταστρεφόταν και άλλα πολλά. Αυτή θα ήταν η τιμωρία μου, κατά τον Παπά, τον οποίο είχα δυστυχώς μέσα στο φόβο μου πιστέψει. Ήμουν δεμένος με όλους τους τρόπους. Είχα τρελαθεί, πολύ απλά, είχα χάσει τον εαυτό μου.
• Το βιβλίο μας εισάγει σε έναν κόσμο για τον οποίο οι περισσότεροι δεν ξέρουμε πολλά πράγματα. Αυτόν της μοναστικής ζωής και του Αγίου Όρους και δεν αφορά μόνο την καθημερινότητα, αλλά και πράγματα πιο πνευματικά/θεωρητικά. Μιλήστε μας για αυτά. Ειδικά εμείς οι γυναίκες δεν έχουμε την ευκαιρία να τα ακούσουμε από πρώτο χέρι.
Κατ’ αρχήν πρέπει να γνωρίζετε πως οι πολλοί μοναχοί ζουν σε ένα ”κόσμο” που απορρίπτει τον κόσμο για έναν πολύ απλό λόγο. Φοβούνται τη ζωή και δεν ξέρουν πως να είναι άνθρωποι. Και δε φτάνει που οι ίδιοι φοβούνται, μα πάνω στο φόβο τους εμποδίζουν και τους υπόλοιπους να είναι άνθρωποι. Οι εντολές, οι Θεϊκοί νόμοι, η ηθική γραμμή που τηρεί ο χριστιανισμός σα θρησκεία γενικότερα, είναι χαραγμένη πάνω σε αυτό το μοτίβο του φόβου. Και αυτό πρέπει να φύγει πια από τη μέση. Ο κόσμος άλλαξε, δεν είμαστε πλέον στο μεσαίωνα.
Όσο για το μύθο περί της πνευματικότητας και της αγνής ζωής των μοναχών, αυτό είναι πολύ απλά ένας μύθος και τίποτα παραπάνω. Δεν τους κρίνω γι’ αυτό, μόνο τοποθετούμαι, καθώς είμαι ανθρώπινο ον και νιώθω την ανάγκη να πω την αλήθεια. Πώς να κάνεις αρετή μέσα στον κόσμο; λένε οι μοναχοί. Σε εμποδίζουν οι προκλήσεις. Έτσι, αποφεύγουν τις προκλήσεις με το να κλείνονται στα μοναστήρια. Και ποιος ο καρπός της αρετής, αν δεν αντιμετωπίσεις τις προκλήσεις; Ρωτάω εγώ. Πως θα εξελιχθείς αν δεν υπερβείς τις προκλήσεις; Ρωτάω πάλι. Μα δεν θέλουν να εξελιχθούν.
Εκείνοι θα σου απαντήσουν ότι δεν πιστεύουν στην εξέλιξη. Είναι μάλιστα και επικίνδυνο να σκέφτεσαι έτσι και αντίθετο στη διδασκαλία της εκκλησίας η οποία απορρίπτει την εξέλιξη, μιας και ο Θεός υποτίθεται πως έφτιαξε τον κόσμο άπαξ, και του έδωσε μια γραμμή που πρέπει να τηρεί και να μην την αλλάζει εξελισσόμενος όπως θα ήθελε, για να ευαρεστήσουν έτσι οι άνθρωποι σ’ αυτόν, στο Θεό, ο οποίος μάλλον πρέπει να είναι ένας πολύ παράξενος τύπος, ένας εγωιστής γεμάτος καπρίτσια και πείσμα. Αυτός είναι ο Θεός των Εβραίων και των χριστιανών πολιτισμικών απογόνων τους. Θέλουν μόνο να είναι δούλοι του Θεού και να σωθούν από τον κόσμο. Πολλοί από αυτούς δραπετεύουν στο άγιο όρος, από τον κόσμο. Τον κακό και μάταιο κόσμο. Όχι όλοι φυσικά, υπάρχουν και άξιοι άνθρωποι στο όρος και έχω γνωρίσει τέτοιους.
• Πολλές φορές στο βιβλίο αναφέρετε ότι ο Αλέξανδρος ήθελε να μπει στους “33 πατέρες”. Τι ακριβώς αφορά αυτή η θεωρία;
Οι 33 υποτίθεται πως θα είναι 33 μοναχοί από το μοναστήρι, οι οποίοι θα δώσουν τη ζωή τους για τον Χριστό και την ομολογία της ορθοδόξου πίστεως, σε αυτούς τους ”εσχάτους καιρούς” που ζούμε, όπως πολύ γλαφυρά το περιγράφουν. Θα θανατωθούν δια μαρτυρικού θανάτου από τον αντίχριστο ή κάποιον ανάλογο σατανικό και τρομερό υπηρέτη του κακού.
Έτσι, και μιας και θα είναι μοναχοί και όχι απλώς λαϊκοί χριστιανοί, θα γίνουν Οσιομάρτυρες. Όσιοι, λόγω του μοναχικού σχήματος και μάρτυρες λόγω του υπέρ Χριστού μαρτυρικού θανάτου. Αυτός ο μύθος-προφητεία υπάρχει στο συγκεκριμένο μοναστήρι και είναι ένα κατασκεύασμα του Παπά, που εδώ και χρόνια πλέον είναι ηγούμενος της μονής αυτής, και είναι μια ”προφητεία” που του αποκάλυψε δήθεν ο Θεός μέσα από ένα επαναλαμβανόμενο μέσα στα χρόνια όραμα.
Αυτό το κατασκεύασμα το χρησιμοποιεί για να πείθει τους θερμόαιμους και τραυματισμένους ψυχικά νέους και γενικά τους μη σκεπτόμενους αφελείς, για να τον ακολουθούν και να παραμένουν έτσι στο μοναστήρι, το Άγιο κι ευλογημένο, που η Παναγία τους διάλεξε και τους πήγε εκεί και τους γλύτωσε από το φαύλο και μάταιο κόσμο. Και όχι μόνο αυτό, μα εκείνη, η Παναγία, τους αγαπά και τους ξεχωρίζει τόσο πολύ, που θέλει να τους προσφέρει και ως δώρο την Αγιότητα μέσω του μαρτυρίου.
Η αλήθεια όμως απέχει πολύ από κάτι τέτοιο. Ο Παπάς, όπως και άλλα τέτοια δυστυχή, πωρωμένα και διεφθαρμένα άτομα, που υπάρχουν στην εκκλησία και που τις τελευταίες δεκαετίες έχουν φυτρώσει εδώ κι εκεί σα μαϊντανοί, μην έχοντας τίποτα πνευματικό και αληθινό να προσφέρουν στους πιστούς τους, τους γεμίζουν το μυαλό και τη φαντασία με όποιο ψέμα θέλουν και πλάθουν, για έναν και μόνο σκοπό. Για να παραμένουν εκεί και να προσφέρουν τη ζωή, το μυαλό και τα νιάτα τους, για να ικανοποιούν τις ανάγκες ή τις ”ορέξεις” όποιων έχουν την εξουσία και τον τρόπο για να μπορούν να πάρουν ό,τι τους προσφέρεται.
Υπάρχει όμως κι άλλος ένας λόγος και αυτός είναι ο εξής. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, έχοντας ζήσει 5 χρόνια κοντά σε αυτόν τον άνθρωπο, κατάλαβα κάτι. Αυτός, γνωρίζοντας τις πράξεις του, και ίσως αναλογιζόμενος κάπου βαθιά μέσα του, τη Θεία κρίση και την τιμωρία που τον περιμένει για όσα έχει κάνει και συνεχίζει να κάνει, κηρύττει εξάλλου τη Θεία δίκη, και ίσως πιστεύοντας με κάποιο δικό του, άρρωστο τρόπο, στο Θεό, σ’ αυτό το Θεό που ζει μέσα στο κεφάλι του, και που δεν έχει καμιά σχέση με το Θεό της αγάπης, ίσως πράγματι να ελπίζει να σωθεί δια του μαρτυρίου, γιατί αλλιώς θα πάει στον πάτο της κόλασης. Μιας και το μαρτύριο υποτίθεται πως ξεπλένει κάθε αμαρτία του ανθρώπου, για την προσφορά της ζωής του στο θάνατο για λογαριασμό του Θεού και της πίστης.
Θα σκέφτεται κι αυτός λοιπόν ότι μόνο έτσι θα μπορεί να σωθεί, με όσα έχει κάνει στα παιδιά, ειδικά στους νέους. Και όχι μόνο αυτό, μα ίσως και να σκέφτεται αυτός ο άνθρωπος πως θα προσφέρει στο Θεό και κάμποσα ιερά “σφάγια”, δώρο από την πιστή του καρδιά, για να είναι σίγουρος έτσι πως ο Θεός δεν θα του αρνηθεί τη σωτηρία. Αυτός ο Θεός, μάλλον δελεάζεται κιόλας. Απίστευτος δεν είναι; Έτσι, σκέφτεται πιστεύω πως θα καταφέρει κι αυτός να μπει στον παράδεισο, από το παράθυρο, όπως και στο ”όραμα” που του αποκάλυψε ο Θεός τα μέλλοντα για τους 33. Ο Φρόυντ όμως έχει δώσει μια τελείως διαφορετική περιγραφή και ονομασία για τέτοιου είδους περιπτώσεις: Ενόρμηση θανάτου και αυτοκαταστροφής.
Ο άνθρωπος αυτός, όπως και άλλοι σαν αυτόν ή και οι ακόλουθοί του, τραυματισμένοι ποικιλοτρόπως κατά την παιδική τους ηλικία, έχουν διαστραφεί παντελώς και η ενόρμηση του θανάτου έχει κυριαρχήσει μέσα τους ολοκληρωτικά, με τρόπο που βλέπουν τελικά το θάνατο ως ζωή και τη ζωή ως θάνατο.
• Τι άλλες θεωρίες μύθοι ή και αλήθειες συναντώνται στο Άγιο Όρος που δεν συμβαδίζουν/ διαφέρουν ή και προσθέτουν σε όσα πιστεύει η “κοσμική” εκκλησία;
Γενικά, ό,τι υπάρχει ως ιστορία ή μύθος στο άγιο όρος, λίγο πολύ είναι αποδεκτό και από την κοσμική εκκλησία. Δεν έχω συναντήσει ποτέ στα χρόνια μου εκεί κάποια αντίθεση απόψεων ανάμεσα στους αγιορείτες και την κοσμική εκκλησία.
Για παράδειγμα, ο μύθος πως το δηλητήριο των φιδιών ή των σκορπιών δεν προκαλεί ζημιά στον άνθρωπο στο όρος, επειδή τα φίδια ή άλλα πλάσματα με δηλητήριο εκεί τα έχει επιτιμήσει ο Άγιος Δημήτριος. Πράγμα που μπορεί με κάποιο τρόπο και να ισχύει κάποιες φορές, δεν ξέρω, και αυτό, αν συμβαίνει, ίσως να έχει να κάνει και με κάποια ιδιομορφία της σύστασης του εδάφους και των ορυκτών της περιοχής ή κάτι τέτοιο. Ή η απίστευτη θεωρία που πιστεύουν αρκετοί πως αν πατήσει γυναίκα το πόδι της στο όρος θα πεθάνει. Θα την σκοτώσει κάποιος Άγγελος για λογαριασμό της Παναγίας, επειδή ”μαγάρισε” το όρος που είναι το περιβόλι της και αυτή είναι η μοναδική γυναίκα που μπορεί να πηγαίνει εκεί.
Βλέπετε, στον χριστιανικό αγιορείτικο κόσμο, η Παναγία και οι Άγγελοι σκοτώνουν κιόλας άμα θέλουν. Και σε ένα τέτοιο μέρος, όπου οι άντρες ζουν κρυμμένοι μακριά από τις γυναίκες, και που κάποιοι κλείνονται δυο δυο σε κάποιο κελί ή που στριμώχνουν τα νέα παιδιά όπου μπορούν, ε, ένας Άγγελος θα μπορούσε και να σκοτώσει μια γυναίκα αν πατούσε το πόδι της εκεί. Τι να πούμε δηλαδή; Είναι δυνατόν να υπάρχει κάποιο μέρος στον κόσμο όπου ένα ανθρώπινο πλάσμα δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να πάει, μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκα; Όλοι από μια γυναίκα ήρθαμε στη ζωή και αυτό είναι ύβρις κατά της ανθρώπινης φύσης και κατά των Μητέρων μας. Αυτό είναι φασισμός του χειρίστου είδους. Προσωπικά, παρακαλάω τον Θεό να γεμίσει το άγιο όρος με γυναίκες, να μη μείνει ούτε ένα μέτρο γης που να μη σταθεί μια γυναίκα πάνω του.
Η ιστορία λοιπόν για το πως το άγιο όρος έγινε το περιβόλι της Παναγίας έχει ως εξής. Λέει η ιστορία, πως όταν η Παναγία μαζί με άλλους συνεπιβαίνοντες σε ένα πλοίο βρέθηκαν εν μέσω θαλασσοταραχής, κινδύνευσαν από την τρικυμία, προσάραξαν σε μια αμμουδιά του αγίου όρους, που όλως τυχαία βρέθηκε μπροστά τους. Και τότε όλα τα είδωλα και τα αγάλματα των αρχαίων Θεών έσπασαν και έπεσαν κάτω, μην αντέχοντας τη χάρη της Παναγίας. Οι δε άνθρωποι έκθαμβοι, λέει η ιστορία, έτρεξαν όλοι κι έπεσαν στα γόνατα και την προσκύνησαν, κι εκείνη τόσο πολύ μαγεύτηκε από την ομορφιά του μέρους, που ζήτησε από το Χριστό να της το προσφέρει για περιβόλι της, κι εκείνος δεν της το αρνήθηκε, αφού είναι η μητέρα του και την αγαπάει πολύ. Αυτή η ιστορία δεν είναι ούτε καν μύθος. Είναι σκέτο παραμύθι.
Να είσαι τώρα η Παναγία, να είσαι η μάνα του Θεού και να μπορεί ο γιος σου να σου χαρίσει ένα μέρος ολόκληρο, να έχει περπατήσει πάνω στα κύματα και να επιτίμησε την τρικυμία της θάλασσας για να μην πνιγούν οι μαθητές του, και να μη σταματήσει τη θάλασσα και τα κύματα για χάρη σου; Ε αυτό πάει πολύ! Ένας άλλος μύθος που λένε και πιστεύουν οι αγιορείτες είναι οι 7 αγιορείτες πατέρες.
Αυτοί είναι πάντα 7 τον αριθμό, όλα τα χρόνια που υπάρχει το άγιο όρος ως τόπος μοναχών, τους οποίους έχει διαλέξει υποτίθεται για την αρετή και την αγιότητά τους η Παναγία, και συνήθως τους έχει ενημερώσει γι’ αυτό μέσω κάποιου Αγγέλου. Αυτοί, λέει ο μύθος, πως ζουν προστατευμένοι από τα μάτια όλων σε μέρος που έχει διαλέξει γι’ αυτούς η ίδια η Παναγία, προσωπικά. Και είναι αυτοί που κρατάνε με τις προσευχές τους το άγιο όρος ζωντανό, κι αν χαθούν αυτοί θα χαθεί μαζί τους και το όρος.
Βλέπετε πόσο ανασφαλείς είναι αυτοί οι άνθρωποι; Η άγνοια δεν χαρίζεται σε κανέναν. Είτε είσαι λαϊκός, είτε είσαι μοναχός, η άγνοια σε τυφλώνει. Δε φτάνει που το άγιο όρος είναι το ”περιβόλι” της Παναγίας, θέλουν και 7 ”Αγίους” για να προσεύχονται γι’ αυτούς ασταμάτητα. Προσωπικά βέβαια, και έχοντας ζήσει 5 χρόνια σε αυτό το μέρος και γνωρίζοντας τι συμβαίνει εκεί, δεν αμφιβάλλω καθόλου πως κάποιοι ίσως και να προσεύχονται για να μην πάει όλο αυτό το βουνό στον πάτο της θάλασσας.
• Υπάρχουν άλλα ακραία ή ιδιαίτερα περιστατικά τα οποία δεν είπατε; Και αν ναι, θέλετε να μοιραστείτε μερικά;
Δε θα έλεγα πως υπάρχουν άλλα ακραία περιστατικά τα οποία δεν έχω αναφέρει στο βιβλίο. Υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα περιστατικά ή εξιστορήσεις γεγονότων, τα οποία είναι ναι μεν σημαντικά, αλλά στην προσπάθειά μου να μειώσω τον όγκο του κειμένου, μιας και έβγαινε ήδη πολύ μεγάλο, και επειδή δεν αφορούσαν αποκλειστικά την κακοποίησή μου, δεν τα ανέφερα. Αυτά τα περιστατικά, μιας και είναι αρκετά και αξιόλογα θα προσπαθήσω να τα εκδώσω σε ένα επόμενο βιβλίο, το οποίο θα είναι κάτι σαν μια συλλογή παραλειπομένων αυτοτελών διηγημάτων από τη ζωή μου στο μοναστήρι.
Ό,τι συνέβη όμως και αφορά τη μοναχική ζωή στο σύνολό της ή την – με διαφόρους και ποικίλους τρόπους – κακοποίησή μου, το έχω καταγράψει και αφηγηθεί. Το αν έχω αναφέρει για παράδειγμα τόσους ή τόσους ξυλοδαρμούς που υπέστην ή αν έχω περιγράψει τόσες ή τόσες φορές τις στιγμές κατά τις οποίες κακοποιήθηκα σεξουαλικά ή και με όποιο άλλο τρόπο, και όχι όλες, αυτό το έκανα γιατί δεν έκρινα πως ήταν ανάγκη να αναφερθώ σε κάθε μία φορά ξεχωριστά. Μπορεί φερ’ ειπείν να με χαστούκισε και να με έδειρε ο Παπάς πάρα πολλές φορές ή και να με κακοποίησε σεξουαλικά άλλες τόσες. Τι θα μπορούσα να καταφέρω περισσότερο με το να γράψω για όλες; Δε θα με έφταναν ούτε 5 βιβλία να έγραφα.
Περιέγραψα το τι συνέβη όπως ακριβώς συνέβη και όπως ακριβώς το έζησα, γράφοντας ωστόσο στην εξιστόρηση ότι συνέβενε αυτό συνέχεια. Τι περισσότερο θα μπορούσα να κάνω εξάλλου;
• Βλέπουμε ότι πολλοί άνθρωποι όταν λαμβάνουν θέση εξουσίας, την εκμεταλλεύονται ώστε να επιβληθούν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Έχετε συναντήσει εξαιρέσεις;
Θα σας πω. Η ανάγκη του ανθρώπου για εξουσία ξεκινά από το εγώ του. Και όταν σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για το εγώ, δεν αναφερόμαστε στο συνεκτικό εγώ του ανθρώπου, γιατί το συνεκτικό εγώ είναι απλά μια συγκλίνουσα περιοχή συνείδησης. Ένα εστιακό σημείο απ’ όπου το ον ορίζεται ως υπαρκτό και παρατηρεί τον εαυτό του και τον κόσμο. Και αυτό ονομάζεται Ατομικότητα. Ένας άνθρωπος λοιπόν που ποθεί την εξουσία, είναι πάντα φοβικός, ιδιοτελής, εγωιστής και ανασφαλής.
Με λίγα λόγια, δεν είναι απαραίτητα η εξουσία που διαφθείρει τον άνθρωπο, μα όταν ο άνθρωπος υπάρχει με τον τρόπο που ανέφερα παραπάνω και δεν έχει αγάπη, ούτε και μπορεί να δει τη ζωή σαν μια ευκαιρία για να προσφέρει, τότε η εξουσία γίνεται γι’ αυτόν ένα εργαλείο χειρισμού για τους άλλους. Για να πάρει, για να κατέχει, για να κερδίσει εις βάρος όποιου μπορεί, για έναν και μόνο λόγο. Γιατί διακατέχεται από φόβο και προσπαθεί στην άγνοιά του να γεμίσει το κενό της ύπαρξής του. Γιατί ένας τέτοιος άνθρωπος δε νιώθει πως ”είναι”, κι έτσι κατανοεί την ύπαρξη μέσα από όσα κατέχει ορμώμενος από το άρρωστο εγώ του. Το κενό όμως αυτού του δύστυχου ανθρώπου δε γεμίζει ούτε με όλο τον κόσμο. Και αυτό συμβαίνει γιατί ο άνθρωπος αυτός δεν έχει τον εαυτό του. Καθώς ο εαυτός είναι αγάπη.
Πώς να γεμίσει λοιπόν την άδεια του ύπαρξη; Ό,τι και να πάρει αυτός ο άνθρωπος, όση εξουσία και αν κατέχει, την οποία όση πιο πολύ είναι, τόσο πιο πολύ τη χρησιμοποιεί, ποτέ δε θα καταφέρει να νιώσει ασφαλής, σίγουρος, ικανοποιημένος. Γι’ αυτό καταλήγουν αυτά τα άτομα να διαπράττουν κάθε είδους έγκλημα στην προσπάθειά τους να ελέγχουν, να παίρνουν, να κατασπαράζουν ανθρώπινες ζωές με κάθε τρόπο που υπάρχει. Καταλήγουμε πια να μη μιλάμε για ανθρώπινα όντα μα για δαίμονες, μαύρους και χαμένους μακριά από τη ζωή, μακριά από την ανθρώπινη υπόσταση, μιας και σταδιακά κάθε τι ανθρώπινο χάνεται από μέσα τους και αδειάζουν.
Η εξουσία, στα χέρια τέτοιων ανθρώπων είναι η μάστιγα του κόσμου μας. Τι σημασία έχει αν κάποιος από αυτούς τη χρησιμοποιεί για να κερδίζει χρήματα, δόξα, σεξουαλικές απολαύσεις που του προσφέρονται λόγω της θέσης του ή για να ελέγχει έθνη ολόκληρα; Ποτέ του δε θα νιώσει άνθρωπος. Στην περίπτωση δε της χρήσης της εξουσίας επάνω σε όποιες ή όποιους άτυχους βρέθηκαν στο δρόμο τους και τους αποπλάνησαν εκμεταλλευόμενοι τις συνθήκες ή ακόμα χειρότερα τους κακοποίησαν σεξουαλικά, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με άσκηση εξουσίας, απλά, μα με ειδεχθές και αποτρόπαιο έγκλημα κατά της ανθρώπινης σωματικής και ψυχικής φύσης.
Σε αυτή την περίπτωση το διεστραμμένο εγώ τους δεν σταματά ούτε αρκείται στην κατοχή πραγμάτων, μα προχωρά ακόμα παραπέρα, στην παραβίαση και κατοχή ανθρώπινων όντων. Είναι άραγε αυτοί άνθρωποι; Η εξουσία όμως στα χέρια ενός ανθρώπου που αγαπά, παύει να είναι η εξουσία όπως τη γνωρίζουμε. Στα χέρια ενός ανθρώπου αγάπης η εξουσία γίνεται δυνατότητα προσφοράς και παρουσία.
Γιατί αυτός ο άνθρωπος είναι πλήρης. Έχει τον εαυτό του. Η εξουσία για έναν τέτοιο άνθρωπο γίνεται υπηρεσία και προσφορά γιατί η καρδιά του αγαπά και βοηθά για έναν και μόνο λόγο. Γιατί ο άνθρωπος αυτός θέλει να δει τον κόσμο καλύτερο και ευτυχισμένο, όπως είναι και ο ίδιος ευτυχισμένος. Και γνωρίζοντας τη χαρά και τη ζεστασιά της αγάπης εργάζεται με όποιο τρόπο μπορεί, χρησιμοποιώντας την εξουσία του, και όχι χρησιμοποιούμενος από αυτήν, για να υπηρετήσει και για να θεραπεύσει τους συνανθρώπους του. Όπως ο Χριστός. Με ρωτήσατε αν έχω συναντήσει ανθρώπους που δεν χρησιμοποίησαν την εξουσία που είχαν για να βλάψουν και να κερδίσουν εις βάρος άλλων. Ευτυχώς, κάποιοι ελάχιστοι, μα μερικές φορές υπάρχουν.
• Ο κάθε Αλέξανδρος αφοσιώνεται σε μία ιδέα. Είναι αυτό μια παγίδα ώστε να σε οδηγήσει σε λάθος αποφάσεις; Παίζει ρόλο και ο χαρακτήρας;
Η βασική και κοινή ιδέα που αφοσιώνεται ο κάθε Αλέξανδρος είναι μία. Η αναζήτηση του εαυτού. Πως όμως να βρει κανείς τον εαυτό του μέσα από τις προβολές του εγώ που είναι ταυτισμένος και το θεωρεί ως τον εαυτό του; Ο άνθρωπος, μέσα στην άγνοια και την απουσία του εαυτού του, ψάχνει σε όλα τα πιθανά μέρη για να βρει την απάντηση. Η ερώτηση είναι για όλους πάνω κάτω η ίδια. Ποιος είμαι; Τι κάνω εδώ; Ποιος είναι ο σκοπός της ύπαρξής μου, ίσως; Και αντί ο άνθρωπος να στραφεί στο μόνο μέρος του κόσμου που υπάρχει η απάντηση, μέσα του δηλαδή, στρέφεται προς όλων των ειδών τους πιθανούς συνδυασμούς των προβολών του.
Τραύματα από το παρελθόν του αναμοχλεύονται διαρκώς μέσα στη μνήμη του και παράγουν κι άλλες προβολές, για ένα πιθανό και φανταστικό μέλλον, προϊόν των τραυμάτων του και της άγνοιας που διακατέχει τη ζωή του, με τα γνωστά αποτελέσματα που δημιουργούν όλη την ψευδαίσθηση που μας περιβάλει. Ναι, οι ιδέες, και κυρίως οι ιδέες των άλλων είναι παγίδες. Δε φτάνει η πλάνη της δικιάς μας ζωής, βάζουμε το δύστυχο εαυτό μας να υπηρετήσει την πλάνη και τις ιδέες των προβολών άλλων, κομματικές, θρησκευτικές, επιχειρηματικές, καλλιτεχνικές, και όλων των ειδών τις προβολές της ματαιότητας, προβολές ανθρώπων που περιπλανιούνται χαμένοι μέσα στην άγνοια.
Ο χαρακτήρας παίζει κι αυτός το ρόλο του. Σίγουρα, κάποιοι χαρακτήρες είναι πιο οξείς, πιο συνειδητοί, πιο παρόντες, και κάποια στιγμή μερικοί άνθρωποι ίσως καταλάβουν το λάθος, ίσως να ήταν και ανάγκη κάποιοι να πέσουμε στη λακκούβα με τα ψέματα για να ανακαλύψουμε μέσα από τον πόνο την αλήθεια. Τον εαυτό μας.
Οι περισσότεροι όμως πιστεύω πως δεν τολμούν να αμφισβητήσουν την ιδέα, γιατί ταυτισμένοι με αυτή, και προερχόμενοι από κάποιο παρελθόν, πολλές φορές τραυματικό, αισθάνονται πως αμφισβητώντας την ιδέα, θα αμφισβητήσουν τον εαυτό τους και δεν το αντέχουν. Προτιμούν λοιπόν να ζουν μέσα στο ψέμα γιατί η αλήθεια πονά. Και όσος περισσότερος θυμός ή φόβος υπάρχει, τόσο πιο δύσκολο είναι. Με λίγα λόγια, η αλήθεια και η ελευθερία ζητάνε σε αντάλλαγμα τη ζωή μας. Όχι τη ζωή ως ζωή, μα τη ζωή του εγώ μας, το οποίο ζει εις βάρος μας, σα βρικόλακας μέσα στην ύπαρξή μας. Για να ολοκληρωθούμε ως ανθρώπινα όντα πρέπει να αφήσουμε πίσω το εγώ μας. Μόνο τότε θα γνωρίσουμε τον εαυτό μας ως άνθρωπο, πραγματικά.
• Μέσα από τη συγγραφή εντοπίσατε τυχόν δικά σας λάθη στην πραγματική ιστορία;
Ναι. Και αυτό είναι ίσως ένα. Το ότι μέσα στο φόβο που ζούσα αδυνατούσα να δω την πραγματικότητα. Ή καλύτερα, ενώ στο βάθος την ήξερα, δεν μπορούσα να απεγκλωβιστώ από το μυαλό μου, το οποίο είχε πάει όπου ήθελε, αδιαφορώντας παντελώς για μένα. Τελικά τρελάθηκα, και μόνο ο Θεός ξέρει πόσο προσπάθησα, μέσα σ’ αυτή την τρέλα που ζούσα, να παραμείνω ζωντανός και συνειδητός, έστω και στο ένα τοις εκατό της ύπαρξής μου. Τόσο μόνο κατάφερα να κρατήσω από τον εαυτό μου, το υπόλοιπο χάθηκε, εκεί. Τελικά, αυτό το ένα τοις εκατό ήταν αρκετό για να με σώσει. Ήταν η σπίθα της ζωής μου και μου έφτασε μια χαρά.
• Εσείς βιώσατε μια συγκεκριμένη κατάσταση, μία συγκεκριμένη πλευρά της ασκητικής ζωής. Αυτά ισχύουν παντού; Πόσο έχει σχέση αυτή η κατάσταση με την εκκλησία και σε δεύτερο επίπεδο, με τον ίδιο το Θεό; Θεωρείτε ότι κάποιος θα απομακρυνόταν από τον Θεό αν διάβαζε το έργο σας;
Αυτό που βίωσα εγώ είναι μια περίπτωση ανάμεσα σε πολλές, μα όχι η μοναδική. Συμβαίνει, και συνέβαινε και παλιότερα και πολύ φοβάμαι πως θα συνεχίσει να συμβαίνει. Το άβατο του αγίου όρους μα και των μοναστηριών που βρίσκονται και έξω από το όρος, βοηθά σε αυτό. Ο πραγματικός όμως λόγος δεν είναι αυτός, αλλά η εναντίωση στη φυσική μας σεξουαλικότητα και η μη συμμόρφωση με τη φύση μας. Η φύση λοιπόν επαναστατεί, εις βάρος μας. Το ίδιο ισχύει και για την κοσμική εκκλησία. Όταν οι άνθρωποι πάνε ενάντια στη φύση και τη λογική, τότε, όπου και να βρίσκονται, βιώνουν τις συνέπειες της λανθασμένης τοποθέτησής τους. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι της εκκλησίας έτσι. Είναι όμως αρκετοί.
Αυτούς, θα έπρεπε η εκκλησία να τους αποβάλει από τους κόλπους της, γιατί πολύ απλά βλάπτουν, διαφθείρουν και εκμεταλλεύονται, τόσο τους ανθρώπους, όσο και την εκκλησία την ίδια. Η εκκλησία, ως πλήρωμα του Χριστού, όπως πιστεύουν γι΄αυτήν οι ιερείς και οι πιστοί της, θα έπρεπε τουλάχιστον να προστατεύεται από τέτοιου είδους υποκείμενα, και δεν θα προσβάλει καθόλου την εκκλησία η αποβολή τέτοιων υποκειμένων, ή θα την ντροπιάσει στα μάτια του κόσμου. Αντίθετα, οι άνθρωποι θα νιώσουν προστατευμένοι από μια τέτοια συμπεριφορά του κλήρου της. Και δεν μιλάμε πως εμφανίζεται κάποιο τέτοιο υποκείμενο μια στις τόσες. Δυστυχώς είναι πολύ πιο συχνό.
Όσον αφορά το Θεό, δεν έχει καμία σχέση ο Θεός με όλα αυτά. Ξέρετε, κάποτε, όταν συζήτησα με κάποιους την πιθανότητα να γράψω το βιβλίο, μου είπαν να μην το κάνω γιατί έτσι θα διασυρόταν το όνομα του Θεού. Απάντησα λοιπόν σε αυτούς τους ανθρώπους πως, δεν είμαι εγώ αυτός που θα διασύρει το όνομα του Θεού, γιατί αγαπώ το Θεό με όλη μου την καρδιά και τον υπηρετώ πάντα. Το όνομα του Θεού, αν διασύρεται, που δεν το πιστεύω, διασύρεται από εκείνους που στο όνομά Του διαπράττουν εγκλήματα, κακοποιούν και βλάπτουν τους συνανθρώπους τους, και όχι από εμένα.
Εγώ, τελικά, προσπαθώ να βοηθήσω τους συνανθρώπους μου, προειδοποιώντας τους να προσέχουν από τους πλάνους, από τους λύκους που ντύθηκαν με προβιές για να μπορούν ανενόχλητοι να κατασπαράζουν τα απονήρευτα πρόβατα. Δεν πιστεύω εντέλει πως το βιβλίο μου θα απομάκρυνε κάποιον από το Θεό ή θα τον σκανδάλιζε. Σε όλο το έργο μου μιλώ για τη σχέση μου με το Θεό, για την πίστη και την αγάπη μου σε αυτόν, πετώντας το ψέμα στα σκουπίδια.
Ο Θεός είναι που με βοήθησε να σωθώ και να γλυτώσω από την καταστροφή, τόσο στο μοναστήρι, όσο και στη μετέπειτα ζωή μου, που γύρισα πίσω διαλυμένος και κακοποιημένος με όλους τους τρόπους.
• Ο Λόγος του Θεού μήπως έχει περάσει από το ανθρώπινο φίλτρο και έχει παρερμηνευθεί;
Ο Λόγος του Θεού, μιας και δόθηκε σε όντα που η συνειδητότητά τους είναι περιορισμένη, και το εγώ τους υπερισχύει, ναι, έχει περάσει από το φίλτρο που η αδυναμία αυτή της ανθρώπινης φύσης επέβαλε. Αλλά έτσι είμαστε οι άνθρωποι, ατελείς ακόμα, δεν έχουμε μάθει να αγαπάμε, κι έχουμε πολύ δουλειά μπροστά μας για να ολοκληρωθούμε. Και οι ιερείς ακόμα, άνθρωποι είναι κι αυτοί και είναι ατελείς όπως και οι υπόλοιποι, αλλά τι να κάνουμε; Κανείς δεν είναι τέλειος. Δεν μπορούμε να καταδικάσουμε κανέναν. Πρέπει να μάθουμε να αγαπάμε, να αποδεχόμαστε και να περιμένουμε. Και πρέπει η εκκλησία από τη μεριά της να εργαστεί για την κατανόηση του μηνύματος του Χριστού, πέρα από τα δόγματα. Για τον άνθρωπο, για την εξέλιξή μας ως είδος και συνείδηση και για την καταξίωσή μας. Ας κάνει και η εκκλησία ό,τι μπορεί.
Είναι πράγμα πολύ ιερό και πραγματικά άξιο πολύς προστασίας επίσης, η πίστη και η ευλάβεια των απλών ανθρώπων. Αυτό πρέπει να προστατευτεί με κάθε τρόπο. Είναι δικαίωμα και επιλογή του κάθε ανθρώπου να πιστεύει στο Θεό όπως ο ίδιος κρίνει, ή και να μην πιστεύει. Κανείς δεν επιτρέπεται να παρέμβει σε αυτό. Αν η κοινωνία θέλει λοιπόν να πιστεύει στον Θεό μέσα από την εκκλησία, ποιο το πρόβλημα; Σε αυτό το λεπτό και σοβαρό ζήτημα, η εκκλησία πρέπει να αναλάβει τελικά μια ευθύνη και να προστατεύσει τους πιστούς.
• Είστε έτοιμος για πιθανή κριτική ή διάψευση των γεγονότων που περιγράφετε;
Είμαι έτοιμος για τα πάντα. Ήμουν από την πρώτη στιγμή που συνειδητοποίησα τι γράφω. Αδιαφορώ για οτιδήποτε. Ας με κρίνουν, ας με μισήσουν ίσως κάποιοι, ας πουν ό,τι θέλουν. Ας τολμήσουν όμως να σταθούν στον καθρέφτη και να πουν έστω μία και μόνο αλήθεια στον εαυτό τους. Τους το εύχομαι.
• Περιμένατε ότι το έργο θα γινόταν τόσο επίκαιρο, με την αποκάλυψη των τελευταίων γεγονότων;
Για να πω την αλήθεια, όχι. Δεν το είχα φανταστεί. Η κίνησή μου και η προσπάθεια της έκδοσης του βιβλίου, αφορούσε, για εμένα, την ανάγκη κοινοποίησης της αλήθειας που η εκκλησία κρατάει επιμελώς κρυμμένη. Επίσης, πολύ σημαντικότερο ίσως από αυτό, ήταν η ανάγκη μου να δείξω μέσα από την ιστορία μου, τόσο το πως είναι να ζει κανείς εγκλωβισμένος στο μυαλό του, όσο και το πόσο ανάγκη είναι να μπορέσουμε τελικά να διαχειριστούμε και να αποδεχτούμε τη σεξουαλικότητα, ως πραγματικότητα.
Όχι απαραίτητα ως τη σεξουαλικότητά μας, γιατί η σεξουαλικότητα δεν είναι ”μας”. Η σεξουαλικότητα είναι μία. Και μετέχουμε αυτής, όπως ο Θεός είναι ένας και είμαστε μέρος του. Η σεξουαλικότητα είναι ο τρόπος δια του οποίου η ζωή αναπτύσσεται και συνεχίζει να γεμίζει τον κόσμο. Άραγε, συνειδητοποιεί κανείς τη δύναμη της σεξουαλικότητας; Η σεξουαλική ενέργεια είναι η πιο δυνατή ενέργεια στο Σύμπαν.
Το Σύμπαν το ίδιο γεννιέται και αναγεννιέται και αναπτύσσεται μέσα από την ένωση των ζευγών των αντιθέτων, μέσα στο ερωτικό σμίξιμο της ύπαρξης. Το έχει καταλάβει αυτό ποτέ κανείς; Ή απλά θέλουμε να πηδιόμαστε χωρίς επίγνωση;
Ναι, είναι ωραίο να πηδιόμαστε με πάθος, και τι να το κάνεις αν δεν έχουμε πάθος και ζωή μέσα μας. Αλλά είναι καλό να μην ξεχνάμε και την πραγματικότητα. Το σεξ μπορεί να μας ανεβάσει στον Θεό, μπορεί κάλλιστα να μας ρίξει και σ’ ένα λάκκο με σκουπίδια. Είναι προσωπική επιλογή του κάθε ανθρώπου τι θα κάνει με αυτό. Πράγμα που για να συμβεί, είναι ανάγκη να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και ποιοι είμαστε.
